مدیریت نگهداری از آثار تاریخی مطلوب نیست

به گزارش میراث ما به نقل از ایسنا، محمدحسن طالبیان با اشاره به اتفاق‌های خوبی که آن‌ها را «فال نیک برای بهتر شدن وضعیت میراث فرهنگی» دانست‌، اظهار کرد: مشکلاتی در حوزه‌های مختلف داریم که از جمله‌ی مهم‌ترین آن‌ها، نبودن مدیریت نگهداری مناسب از آثار تاریخی است.

وی موزه‌ها را ویترین سازمان میراث فرهنگی و گردشگری دانست و ادامه داد: متأسفانه برخی موزه‌ها، مشکلات حقوقی عجیبی دارند‌ که حل آن‌ها، کار آسانی نیست. اکنون گروهی هشت نفره در حال بررسی این مشکلات هستند. در مواردی مانند موزه‌ی منطقه‌ای خراسان، با چنین مشکلاتی مواجه شده‌ایم. بنابراین تصمیم گرفته‌ایم که اگر نتوانیم کل موزه را افتتاح کنیم، دست کم بخش‌هایی از آن را افتتاح کنیم.

او بیان کرد: متأسفانه در دوره‌های پیش، گاهی برای یک موزه، اعتبارهای بسیار هنگفتی درخواست می‌شد که صد درصد آن هزینه می‌شد؛ اما پس از مدتی دوباره همان میزان اعتبار اولیه به همان موزه داده می‌شد، اما اکنون می‌بینیم هنوز کار یک موزه به‌طور کامل انجام نشده است.

معاون میراث فرهنگی درباره‌ی وضعیت سرای دلگشا در تهران نیز اظهار کرد: من تقریبا به هرجایی که می‌توانستم سر زدم؛ از شورای عالی معماری و شهرسازی گرفته تا کمیسیون ماده‌ی 5 و مجلس شورای اسلامی، اکنون موضوع، کاخ گلستان یا شهرداری نیست، بلکه بحث بر سر حق‌الناس است؛ اگر در موضوع سرای دلگشا، شرایطی مانند برج جهان‌نما در اصفهان تکرار شود با مشکلات بیشتری مواجه می‌شویم.

وی که پرونده‌ی ثبت جهانی کاخ گلستان را تدوین کرده است‌، ادامه داد: زمانی که این پرونده نوشته می‌شد، ایکوموس از اقداماتی که در سرای دلگشا انجام می‌شد، ایراد گرفت. آن زمان من به‌عنوان یک کارشناس به کمیسیون ماده‌ی 5 رفتم و توضیح دادم که اگر می‌خواهید کاخ گلستان ثبت جهانی نشود،‌ خودتان به مردم بگویید؛ اما آن‌ها صورت‌جلسه‌ای را امضا کردند و موافقت خود را با تهیه‌ی پرونده‌ی ثبت جهانی کاخ گلستان اعلام کردند. در همان جلسه، صورت‌جلسه‌ی یادشده به زبان انگلیسی نیز تنظیم و پس از گرفتن امضای اعضا، به‌عنوان یک سند به یونسکو تحویل داده شد.

او گفت: اکنون وضعیت ساخت‌وساز در سرای دلگشا مانند گذشته است و در حریم کاخ آمده، اما از این به بعد، اگر طبقه‌ای روی طبقات در حال ساخت سرای دلگشا اضافه شود، خطرناک است. همه مطمئن باشند که رییس شورای شهر‌، شهردار تهران و شورای عالی معماری و شهرسازی پشت ما هستند.

طالبیان با تأکید بر اینکه سود یک نفر در مقایسه با سود کل مردم ارزش ندارد و این بحث باید زیرسوال برود، بیان کرد: تلاش می‌کنیم محدوده‌ی کاخ گلستان را تا میدان مشق گسترش دهیم، چون در آینده، یکی از پرونده‌های ویژه‌ی سازمان، میدان مشق است تا آنجا به مرکزی جهانی در پایتخت کشور تبدیل شود. این‌که یک اثر را ثبت کنیم یا نه اهمیت ندارد‌، موضوع مهم این است که به یک سمت گام برداریم .

او در ادامه‌ی سخنانش درباره‌ی پرونده‌ی «شهر سوخته» که قرار است امسال در اجلاس جهانی یونسکو بررسی و در صورت تأیید شدن به ثبت برسد‌، توضیح داد: کارهای میدانی را در حد توان‌مان انجام داده‌ایم و با مسوولان استانی نیز درباره‌ی مسائل و مشکلات صحبت کرده‌ایم.

طالبیان در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره‌ی وضعیت باغ ثبت جهانی پهلوان‌پور که گفته شد‌ه در آن به پفک‌فروشی انجام می‌شود، گفت: باید دید چگونه می‌توان این‌گونه مشکلات را برطرف کرد تا بهره‌برداری‌هایی غیرهم‌شأن بنای تاریخی انجام نشود. در واقع، بحث معرفی و آموزش‌های تخصصی در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در چنین مواردی مهم می‌شود.

او درباره‌ی وضعیت اسنادی که در جریان انتقال معاونت میراث فرهنگی به شیراز آسیب دیدند یا ناپدید شدند نیز اظهار کرد: به‌خاطر وضعیت ایجادشده واقعا متأسفم. قبل از بحث انتقال، یکی از کارشناسان استان اصفهان یکسری اسناد و نقشه‌های تاریخی این استان را در قالب شناسنامه‌ای دیجیتالی تهیه کرده بود؛ اما متأسفانه پس از انتقال، هیچ‌کدام از آن اسناد پیدا نشدند.

وی با بیان این‌که رییس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری باید توضیح‌های بیشتری درباره‌ی این اتفاق ارائه کند، گفت: هفته‌ی آینده، مرکز اسناد سازمان میراث فرهنگی و گردشگری افتتاح می‌شود و دلیلی ندارد من به این مقوله وارد شوم.

او در پاسخ به پرسش خبرنگار ایسنا درباره‌ی سوالی که رییس شورای شهر تهران - احمد مسجدجامعی - در بازدید از شهرری مبنی بر دلیل تخریب گسترده‌ی آثار تاریخی از مسوولان میراث فرهنگی پرسید، گفت: زمانی که در استان فارس بودیم، در تعاملی با دیگر دستگاه‌ها، با ایجاد حدود 80 کارگاه مرمتی با نظارت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و پرداخت هزینه توسط دستگاه‌های مرتبط موافقت شد. از سوی دیگر، در تفاهم‌نامه‌ای که یک‌ماه پیش رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و رییس سازمان اوقاف امضا کردند‌، برای سامان‌دهی آثار تاریخی پیش‌قدم شده‌ایم.

معاون میراث فرهنگی که صبح امروز (سه‌شنبه، 19 فروردین‌ماه) در نخستین صبحانه‌ی کاری‌اش در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری سخن می‌گفت،‌ درباره‌ی وضعیت خانه‌ی تاریخی عامری‌ها در تهران اظهار کرد: تهران، شهری است که کمتر شناخته شده و باید جلسات ویژه‌ای با حضور مسوولان این استان برگزار شود. با این وجود، قصد داریم در هر استان، به‌صورت مدیریتی پیش رویم و مشکلات و مسائل آن‌ها را بررسی کنیم.

وی درباره‌ی سرقت از موزه‌ی مردم‌شناسی کنگاور ‌در کرمانشاه نیز بیان کرد: در این زمینه، اطلاعی ندارم.

مدیر اداره کل موزه‌های سازمان میراث فرهنگی - محمدرضا کارگر - در این‌باره اظهار کرد: معتقدم پس از بروز چنین اتفاق‌هایی، مدیر هر موزه موظف به اطلاع‌رسانی کامل است تا بتوان موضوع را به پلیس اینترپل اطلاع داد و از خروج هر اثری از کشور جلوگیری کرد.

طالبیان همچنین در پاسخ به پرسشی درباره‌ی آمار بالای سرقت و قاچاق آثار تاریخی، توضیح داد: تأسیس موزه‌های خصوصی و مراکز مجاز برای فروش آثار تاریخی - فرهنگی در دستور کار است تا بسیاری از مردم بدانند نگهداری و خرید و فروش آثار تاریخی راه‌های قانونی نیز دارد.

او تأکید کرد: متأسفانه ما بسیاری از اوقات صورت‌مسأله را پاک می‌کنیم. این در حالی است که این اتفاق می‌تواند به حفاظت بهتر از آثار تاریخی کمک کند.

طالبیان همچنین درباره‌ی تبلیغات انجام‌شده در سطح شهر درباره‌ی فروش فلزیات که حتی برخی از آن‌ها جلوی در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نیز دیده شده است، اظهار کرد: این موضوع را پیگیری می‌کنم.