یک نیم‌روز سرد در ساختمان صنایع‌دستی

به گزارش میراث ما به نقل از ایسنا،در این نشست تخصصی که به منظور طرح مشکلات و موانع تولید صنایع دستی برگزار شده بود‌، جمعی از نمایندگان خراسان جنوبی‌، آذربایجان شرقی‌، گلستان‌، همدان‌، تهران‌، اردبیل‌، اصفهان و مرکزی به همراه تعدادی از نمایندگان بانک توسعه و تعاون، صندوق مهر رضا‌ (ع)، سازمان توسعه و تجارت‌، وزارت کار‌، سازمان امور مالیاتی‌ و سازمان تامین اجتماعی حضور داشتند.

شیرکوند زود رفت، سلطانی فر دیر آمد

سعید شیرکوند، معاون سرمایه‌گذاری این سازمان نیز در این گردهمایی حضور داشت که پس از طرح برخی چالش‌های صنایع دستی از سوی معاون هنرهای سنتی و صنایع دستی‌، این جلسه را بدون ایراد اظهار نظری ترک کرد. شیرکوند گفت "فقط شرکت کردم که بگویم با شما هستم!"

کامران سبزمیدانی، مدیرکل حمایت از تولید صنایع دستی نیز در این نشست گفت: برای این جلسه چند استان را گلچین کرده‌ایم، چون ظرفیت محدود بوده است. در این گردهمایی جمعی از نمایندگان خراسان جنوبی‌، آذربایجان شرقی‌، گلستان‌، همدان‌، تهران‌، اردبیل‌، اصفهان و مرکزی به همراه تعدادی از نمایندگان بانک توسعه و تعاون، صندوق مهر رضا‌ (ع)، سازمان توسعه و تجارت‌، وزارت کار‌، سازمان امور مالیاتی‌ و سازمان تامین اجتماعی حضور داشتند.

قرار بود جلسه با حضور مسعود سلطانی‌فر، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری باشد، اما او به اواخر جلسه رسید. برای همین هم یکی از تولیدکنندگان تمام خواسته‌های مطرح شده را به صورت اجمالی مرور کرد.

تاکید هنرمندان در این دیدار حل موانع تولید صنایع‌دستی بود که بسیاری از کارگاه‌های آنها را در آستانه تعطیلی قرار داده است‌، اما رئیس سازمان در تمام سخنانش همواره تاکید می‌کرد که تولیدکنندگان به فروش و بخش بازرگانی فکر کنند.

رنج‌نامه یک رباط‌ساز

رضا رضاپور، تولیدکننده جاجیم از استان خراسان جنوبی در این دیدار ضمن اشاره به ضرورت تولید انبوه صنایع دستی و صفر شدن مالیات بر ارزش افزوده گفت: لازم است سازمان از بازارهای هدف خود شناخت داشته باشد، چرا که چین هم‌اکنون در حال انجام این کار است. ما در خراسان جنوبی ابزاری به نام «پَِلَخْمون» داشتیم که حتی اسم آن را از یاد برده بودیم، اما چینی‌ها با مطالعات و نیازسنجی که روی این بازار انجام دادند این ابزار را احیا کردند و در یک سال گذشته بیش از یک میلیارد تومان خرید و فروش کرده‌اند. آنها این ابزار را تولید کردند به مشهدی‌ها فروختند و تا آنها به سراسر ایران بفروشند.

بهمن باقری، تولیدکننده شیشه از استان آذربایجان شرقی هم در این نشست با اعلام اینکه که کارگاهش در آستانه تعطیلی قرار گرفته گفت: 24 سال پیش در آلمان در رشته رباط‌سازی فعالیت می‌کردم علت برگشتم به ایران این بود که تریلی‌های تُرک زیادی را در مرز می‌دیدم که در حال انتقال کالا به ایران بودند. فکر کردم باید این جریان برعکس باشد. زمانی که در آلمان بودم، با هر حرکت تولیدی که انجام می‌دادم 20 آلمانی را بیکار می‌کردم. یک آلمانی گفت وقتی ایران می‌روی دیگر این کار را انجام نده، برای همین فکر کردم باید کاری انجام بدهم که اشتغال‌زایی هم داشته باشد.

وی اضافه کرد: حالا 24 سال است که کوره شیشه‌گری من در تبریز روشن است. من موفق شدم صنایع دستی‌یی تولید کنم که با ایتالیا قابل رقابت باشد و 17 تریلی به آلمان صادرات داشتم، اما حالا با مشکلات ارزی، تورم داخلی‌، گران شدن گاز و ثابت نگه‌داشتن قیمت دلار روز به روز ضعیف‌تر شده‌ام و دو ماه دیگر از این کار خداحافظی می‌کنم. من با حدود 80 کارگر کار می‌کردم که همه بیمه بودند، اما حالا با 20 نفر کار می‌کنم.

او مهم‌ترین مشکلش را مالیات بر ارزش افزوده دانست و گفت: بنگاه صنایع دستی یک بنگاه اقتصادی نیست. حتی صنعت هم حساب نمی‌شود، برای همین قانون‌گذار باید این مسائل را بداند؛ ضمن آنکه ارزش افزوده‌ای که ما پرداخت می‌کنیم در مقابل تولیدی که داریم آنقدر مبلغ قابل توجهی نیست که دردی را از دولت درمان کند.

باقری از دولت درخواست کرد اجازه دهد شیشه‌گری از بین نرود و این هنرمندان را اذیت نکند.

وی ادامه داد: دولت وقتی می‌گوید هشت درصد مالیات بر ارزش افزوده بدهید، یعنی ما باید هشت درصد قیمت‌مان را گران کنیم، در حالی که همین حالا هم نمی‌توانیم محصول‌مان را به نرخ سال پیش بفروشیم چگونه آن را گران‌تر کنیم؟

فکری برای پاشنه آشیل کنید

راحله شهسوارانی، تولیدکننده قلم‌زن از استان مرکزی نیز به مساله بیمه هنرمندان صنایع‌دستی اشاره کرد و گفت: بیمه اواخر سال 89 محقق شد تا پایان مهر امسال هم ادامه داشت، اما به دلیل پرداخت نشدن سهم دولت بیمه هنرمندان قطع شده است. امیدوارم در بودجه سال 94 این سهم لحاظ شود تا بیمه تداوم یابد.

او همچنین درباره بسته‌بندی صنایع دستی که به پاشنه آشیل تبدیل شده است‌، اظهار کرد: تسهیلاتی به این بخش اختصاص داده شود تا یک طرح ملی و با هزینه متناسب اجرا شود.

خروج خاک رس از همدان 

محمد بشیری، رئیس انجمن سفال و سرامیک لالجین همدان نیز از اتفاقاتی که در مرکز تولید سفال و سرامیک ایران در حال وقوع است و تولید آن را به خطر انداخته پرده برداشت و گفت: خروج خاک رز که از آن تولیدات سفال و سرامیک انجام می‌شود‌، معضل بزرگی شده که احتیاج دارد هرچه سریع‌تر برای آن چاره‌ای اندیشید. بیشتر کارگاه‌های آجرپزی همدان از این خاک استفاده می‌کنند که این مساله هم تولید سفار را تحت شعاع قرار داده است.

وی بزرگترین مشکل را قرار ندادن تولیدکنندگان سفال سرامیک به عنوان مشاغل سخت دانست و افزود: چگونه کارگری که در کوره‌ای با دمای 950 درجه کار می‌کند در زمره مشاغل سخت قرار نگرفته است؟

او سپس به مشکل محدودیت سوخت در لالجین اشاره کرد و افزود: 900 کارگاه تولیدی در این شهرستان وجود دارد که اداره گاز به دلیل بافت فرسوده به آنها سوخت‌رسانی نمی‌کند و نفت هم به دلیل مسائل مالیاتی با محدودیت اختصاص میابد. این شرایط کارگاه های سفال را نیمه تعطیل کرده است.

بشیری همچنین درباره مالیات بر صادرات که مشمول برخی از صادرکنندگان این استان شده‌ گفت: انجمن سفال و سرامیک لالجین سال گذشته 31 میلیون دلار صادرات داشت، اما حدود 17 نفر از صادرکنندگان به دلیل آنکه اظهارنامه مالیاتی پر نکردند مشمول مالیات بر صادرات شده‌اند، در حالیکه این خلاف قانون بوده است.

مستمری هنرمندان کهنسال را بدهید 

عصمت خالقی، تولیدکننده رودوزی‌های سنتی استان گلستان و دارنده سه مُهر اصالت از یونسکو که به گفته خودش 150 کارگاه خانگی تحت پوشش دارد‌، در این دیدار ضمن اشاره به مشکلات کارگاه‌های تولیدی سنتی و خانگی که با عدم وجود نقدینگی و سرمایه در گردش مواجه‌اند از مسولان صنایع دستی خواست درباره مستمری افراد مسن چاره‌ای بیاندیشند.

او گفت: هنرمندی در این استان بود که 70 سال عمر داشت و تا آمد مستمری دریافت کند فوت کرد.

علی حسینی، کاشی‌ساز اصفهان نیز‌ به نبود نظارت و اختیارات قانونی معاون صنایع دستی در حوزه فروش و عرضه انتقاد کرد و گفت: لازم است راهکاری اندیشیده شود تا فروش از طریق این معاونت کنترل شود، نه اتاق اصناف چون این اتاق نگاه صنعتی به صنایع دستی دارد.

او همچنین درباره موانع دریافت وام‌هایی با سود کم از بانک‌ها که هنرمندان را به سمت استفاده از سودهای بانکی با بهره بالا هدایت می‌کند سخن گفت و افزود: با توجه به اینکه تولیدکنندگان با گرانی و کمبود مواد اولیه روبرو هستند ناگزیرند برای تامین مواد اولیه وام بگیرند. این وا‌ها معمولا با سود بالا و بازپرداخت کوتاه مدت است که تولید کننده را معمولا با چالش مواجه می‌کند. لازم است حتما درباره این مساله فکری اندیشیده شود.

حسینی درخواست کرد از کاشی‌کاری سنتی در معماری شهری استفاده شود.

دردسر خشکی زاینده‌رود برای قلمکارها 

محمد عطریان، تولیدکننده دیگری از استان اصفهان گفت: خشک شدن زاینده‌رود شست و شوی پارچه‌های قلم‌کار را مختل کرده است. درخواست می‌کنیم تعاملی با شهرداری اصفهان صورت بگیرد تا فضایی در حاشیه زاینده رود به این منظور اختصاص یابد تا محلی برای بازارچه و بازدید گردشگران ایجاد شود.

سقوط آزاد کارگاه‌های شیشه 

حسین بختیاری تولیدکننده شیشه فوتی در تهران نیز درباره افزایش شش برابری هزینه حامل‌های انرژی که بسیاری از کارگاه‌های تولیدی شیشه را تعطیل کرده است سخن گفت و درخواست کرد سریع‌تر به این مساله رسیدگی شود.

او همچنین درباره اقبال مردم از شبه صنایع دستی‌های ایرانی توضیح داد: این شبه صنایع دستی‌ها به وفور در سایت‌های تاریخی مثل نقش جهان دیده می‌شود. کارشناسی‌های ما نشان می‌دهد اقبال عمومی از این محصولات به دلیل لغو مجوز رشته تلفیقی و ترکیبی صنایع دستی است که اجازه نمی‌دهد محصولات متنوع و ترکیبی تولید شود.

در ادامه نمایندگان بانک توسعه تعاون صندوق مهر امام رضا‌، توضیحاتی را درباره‌ی نحوه پرداخت تسهیلات به کارگاه‌های تولیدی ارائه کردند.

نماینده سازمان مالیات هم درباره مالیات بر ارزش افزوده گفت: این مالیات مشمول هیچ گونه معافیتی برای شخص حقیقی و حقوقی نمی‌شود و به نفع فعال اقتصادی است که این مالیت‌ها را پرداخت کند.

نسبت نابرابر بیمه‌شدگان فرش و صنایع‌دستی 

نماینده سازمان تامین اجتماعی هم با ارائه آماری از بیمه شدگان گفت: 545 هزار و 405 نفر خانوار بیمه تامین اجتماعی با کمک دولت شده‌اند که از این میان 124 هزار و 443 نفر مرد و باقی زن هستند. از این بین 70 هزار نفر در حوزه صنایع دستی هستند.

به گفته نصیری سال 93، 934 میلیارد تومان برای بیمه بودجه تعیین شد که 420 میلیارد تومان که بیمه قالی‌بافان و صنایع دستی اختصاص یافت.

این مبلغ فقط قسمتی از بیمه را پوشش می‌داد برای همین با آقای نوبخت سخنگوی دولت مکاتبه شد که ایشان گفتند در حد اعتبار سازمان تامین اجتماعی می‌توانید این بخش را اجرا کنید. مکاتبات ما ادامه دارد البته سال 94 بودجه این بخش به 574 میلیون تومان رسیده است.

در پایان سخنان تولیدکنندگان و نمایندگان دستگاه‌های حاضر معاون صنایع دستی بار دیگر بیان کرد: بیلان صنایع دستی به طور کل بد نیست، ولی ما نگران اشخاصی چون آقای بهمن باقری(تولید کننده شیشه در آذربایجان شرقی) هستیم که به دلیل مشکلات‌، کارگاه‌هایشان در حال تعطیلی است امیدوارم کارگروهی تشکیل شود که این اتفاقات نیفتد چون در این صورت عده‌ای بیکار می شوند که برای جبران آن جامعه باید هزینه بدهد.

وی اضافه کرد: در دو سال آخر دولت قبل 40 درصد کارگاه‌های تولیدی تعطیل شدند و یک سقوط آزاد را شاهد بودیم نزدیک بود به کشوری تبدیل شویم که دیگر صنایع دستی ندارد، ولی در دولت جدید نه تنها موقعیت تثبیت شد بلکه رشد صعودی داشتیم . ما 10 هزار کارگاه تحویل گرفتیم و حالا 12 هزار کارگاه داریم.

اعلام گزارش صادرات صنایع‌دستی در هفته آینده