images/mirasemapic/92/6/pritnlogo_mirasema.jpg

نگاه ويژه:

صنایع دستی از رونق تا رفع مشکلات هنرمندان

یکشنبه 94/04/07 | ساعت: 06:14 | کد خبر: 5923 | بازدید: 452134 | سرویس: صنایع دستی | ©
چاپ صفحه
پست الکترونیک
چاپ

صنایع دستی و هنرهای سنتی هر دوره ای هویت و تاریخ یک جامعه را بازگو می کند و با توجه به این اهمیت رسیدگی به مسایل و مشکلات هنرمندان آن یک ضرورت محسوب می شود.

به گزارش میراث ما به نقل از ایرنا،توجه به صنایع دستی عامل بازتولید هویت فرهنگی و رونق فضای کسب و کار است اما به نظر می رسد هنوز از ظرفیت های پربار این بخش به طور کامل استفاده نشده است.

ایران با داشتن 356 رشته فعال از متنوع ترین صنایع دستی جهان برخوردار است. هر چند روزگاری تا 2 میلیون نفر در این رشته ها در ایران فعال بوده اند اما اکنون رقم اشتغال در این بخش بسیار کاهش یافته است.

در سال های اخیر تعطیلی پی در پی کارگاه های صنایع دستی، مشکلات تهیه مواد اولیه و ورود کالاهای نامرغوب خارجی از جمله چینی این هنر صنعت بومی را به حاشیه رانده است.

وضعیت نابسامان صنایع دستی کشور در شرایطی قرار دارد که حتی موجبات نگرانی متولیان صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور را فراهم آورده است.

معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در زمستان سال 91 با اشاره به مشکلات صنایع دستی کشور گفت: خانه ویران شده اما پای بست آن برقرار است.

بهمن نامورمطلق افزود: وضعیت صنایع دستی بحرانی است و باید برنامه هایی برای خروج از این وضعیت تدوین و اجرا شود.

معاون صنایع دستی گفت: هنرمندان جایگاه اقتصادی خود را از دست داده اند و با مشکلات مختلف از جمله بیمه روبرو هستند.

وی با اشاره به اینکه صنایع دستی بازار خود را از دست داده است،افزود: ساختار صنایع دستی ناتوان شده و تحریم ها به صنایع دستی ضربه زده است.

نامور مطلق گفت: براساس آمار 35 درصد کارگاه های صنایع دستی در دو ماهه اخیر با تعطیلی روبرو شده اند.

** مشکل مستمری

هنرهای سنتی در کشور ما پیشینه درازنایی دارد و این هنرها در رشته های متنوع با تفکرات، اعتقادات، و آداب و رسوم ما عجین گشته اند. اما تورم روزافزون در این سال ها وضعیت معیشتی این دسته از هنرمندان را با دشواری روبرو کرده است.

خلق هنر ماندگار به آرامش خاطر هنرمندان نیازمند است اما اکنون به نظر می رسد این آرامش به دلیل همان وضعیت نامناسب معیشتی با مشکل روبرو است.

هنرمندان هنرهای سنتی اکنون با مشکلاتی ازجمله قطع شدن مستمری هنرمندان روبرو هستند که رسیدگی به آن می تواند به رونق این هنر صنعت منجر شود.

* قطع مستمری

دبیر شورای ارزشیابی هنرمندان هنرهای سنتی کشور درباره مشکل قطع شدن مستمری هنرمندان صنایع دستی اظهار کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید اعتباری را برای مستمری بگیران در نظر بگیرد؛ اما می گوید که هنرمندان صنایع دستی عضو سازمان میراث فرهنگی به حساب می آیند و این سازمان باید بودجه مستمری آنان را تقبل کند؛ که ظاهراً در بودجه سازمان میراث فرهنگی هم سهمی برای این مستمری در نظر گرفته نشده است.

سید عبدالمجید شریف زاده که معتقد بود هنرمندان صنایع دستی جزو مظلوم ترین هنرمندان کشور هستند، ادامه داد: بحث طرح تکریم هنرمندان پیشکسوت، و طرح کمک مستمری هنرمندان معمر و از کار افتاده در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بحثی کلی است و تفکیک هنرمندان، اقدامی منطقی نیست؛ زمانی که دولت حمایتی را برای هنرمندان در نظر می گیرد باید تمام این قشر را شامل شود؛ چه تفاوتی می کند که این هنرمندان عضو کجا باشند؛ مثل این می ماند که ارشاد از هنرمندان سازمان سینمایی حمایت نکند.

شریف زاده با بیان اینکه برای تمام هنرمندان باید شرایط یکسان باشد و از نظر ارائه تسهیلات تبعیضی میان آنان قائل نشویم، افزود: اکنون بیش از 10 سال است که مستمری این هنرمندان از سوی وزارت ارشاد پرداخت می شود و امروز چرا باید این اتفاق بیفتد؛ ما در پاسخ به هنرمند نود ساله بیمار و از کار افتاده ای که برایمان در نامه می نویسد محتاج این 120 هزار تومان است، چه بگوییم؛ این اقدام منجر به واکنشی منفی در سطح جامعه هنرمندان شده است و صورت خوشی ندارد.

وی ادامه داد: اگر 120 هزار تومان مستمری در ماه را برای تمامی هنرمندان از کار افتاده صنایع دستی حساب کنیم، مبلغی حدود 300 میلیون تومان در سال می شود؛ قطع این مستمری ناچیز، حرکت ناخوشایندی بوده که اکنون عده بسیاری از هنرمندان بی بضاعت ما را دچار مشکل کرده است؛ هیئت دولت باید به این مشکل رسیدگی کند.

دبیر شورای ارزشیابی هنرمندان کشور معتقد بود که قاعده کار این است مجموعه هنرمندان مورد حمایت یک صندوق یا موجودی قرار گیرند.

این در حالی است که مدیر عامل صندوق اعتباری هنر در مصاحبه خود با یکی از رسانه ها دلیل قطع مستمری هنرمندان صنایع دستی را اینگونه بیان کرده بود که: «... قانون مورد نظر ارائه مستمری به هنرمندان، لفظ پدیدآورندگان را آورده است که پدیدآورندگان شامل روزنامه نگاران، خبرنگاران و نویسنده ها می شود ...؛ اگر می خواهید این مستمری از طریق پول وزارت ارشاد داده شود، لغت پدیدآورندگان را در شورای عالی انقلاب فرهنگی اصلاح و به آن لغت «و صنایع دستی» را اضافه کنید ...»

شریف زاده در این زمینه اظهار کرد: پدیدآورندگان عنوانی کلی است؛ اختصاصی کردن این عنوان کار درستی نیست؛ تمامی هنرمندان، پدیدآورنده هستند و اثر هنری را پدید می آورند؛ حال اگر هم اینگونه باشد و هنرمندان تحت پوشش این عنوان (پدیدآورندگان) را به طور مشخص تعریف کرده باشند، هنرمندان صنایع دستی را هم باید به آنان اضافه کنند.

وی در ادامه گفت: در ضمن بحث مستمری بگیران جدا از بحث پدیدآورندگان است. در طرح تکریم هنرمندان در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، عنوان هنرمندان هنرهای سنتی به طور روشن ذکر شده است؛ طرح مستمری بگیران نیز که اساساً بحثی داخل وزارتخانه ای بوده، شامل مجموعه هنرمندان می شود؛ حال اضافه کردن هنرمندان هنرهای سنتی به این مجموعه که مشکلی را ایجاد نمی کند.

در همین زمینه حسین بختیاری، مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره مجمع ملی هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی نیز گفت: اگر چنین چیزی در قانون صحت داشته باشد ما از نمایندگان مجلس در فراکسیون حمایت از صنایع دستی می خواهیم که تغییر این قانون را به مجلس ارائه داده و آن را اصلاح کنند.

شریف زاده، عضو هیئت علمی گروه هنرهای سنتی پژوهشگاه میراث فرهنگی در پاسخ به اینکه برای حل مشکل قطع شدن مستمری هنرمندان صنایع دستی چه اقدامات و تلاش هایی صورت گرفته است، بیان کرد: نامه ای خطاب به رئیس سازمان میراث فرهنگی کشور نوشته ایم تا این مسئله را در هیئت دولت مطرح و پیگیری کنند.

وی ابراز امیدواری کرد از اینکه هیئت دولت، حمایت از هنرمندان مستمری بگیر صنایع دستی را هم از سوی وزارت ارشاد تأیید کرده و به تصویب برساند.

بختیاری، مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره مجمع ملی هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی، حل این مشکل را مشروط به یکی شدن نیت دولتی ها و غیر دولتی ها دانست و گفت: هدف باید کارگشایی باشد؛ در رفع این مشکل حتی از افراد موثر نیز مای توان استفاده کرد.

وی که دبیر شورای عالی تشکل های غیردولتی صنایع دستی نیز هست با بیان اینکه دوستان دولتی کمتر راغب به برقراری تعامل با بخش غیر دولتی هستند، افزود: ما به عنوان شورای تشکل های غیر دولتی صنایع دستی کشور اعلام آمادگی می کنیم که در راستای حل مشکل قطع شدن مستمری هنرمندان صنایع دستی گام برداریم.

بختیاری نیز برای برطرف کردن این مشکل، نامه ای را خطاب به رئیس سازمان میراث فرهنگی کشور نوشته است؛ خلاصه مفاد این نامه را از وی جویا شدیم که اظهار کرد: در نامه از سلطانی فر خواسته ایم در راستای فعالسازی و کمک به بخش تولید، حوزه حمایتی را گسترده تر کنند؛ که این حوزه شامل حمایت از بیمه هنرمندان، بحث مالیات بر ارزش افزوده، مسئله مستمری هنرمندان، اعطای تسهیلات بانکی با بهره کم و ... می شود؛ بعلاوه مشکلاتی را که از نظر اجرایی مانند صدور مجوز برای فعالیت این هنرمندان وجود دارد، حل کنند و اعتبارات لازم در اختیار معاونت صنایع دستی قرار داده شود.

رئیس مجمع ملی هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی تأکید کرد که مسئولان باید صریحاً معضلی را که به وجود آورده اند رفع کنند و راهکاری را برای تأمین اعتبار مورد نیاز مستمری بگیران صنایع دستی بیابند.

وی همچنین گفت: ما نباید کم کاری، ناکارآمدی و بی مسئولیتی خود را با گروکشی از حقوق مظلوم ترین، محترم ترین و باوقارترین قشر جامعه توجیه کنیم؛ قشری که با ایثار و بزرگواری، کشور و نظام را یاری کرده اند و از همه چیز خود برای حفظ استقلال، هنر و هویت آن گذشته اند.

** مستمری حق هنرمندان است

درباره موضوع حل مشکل قطع شدن مستمری هنرمندان صنایع دستی، نظر بهمن نامورمطلق، معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی کشور را نیز جویا شدیم؛ وی در این زمینه اظهار داشت: پرداخت مستمری به این هنرمندان حق آنان است؛ چرا که تمام عمر با دستان خود میراث فرهنگی ما را احیا کرده اند و موجب اعتلای نام کشور شده اند.

نامورمطلق سیاست های اشتباه فرهنگی و اقتصادی به کار گرفته شده در گذشته را عاملی دانست که منجر به وضعیت بد اقتصادی این دست از هنرمندان و نیازمندی آنان به کمک های دولتی شده است.

معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی کشور عنوان کرد: برای تشویق هنرمندان جوان و قدردانی از زحمات آنان باید این مستمری به هنرمندان سالخورده تعلق گیرد. اگر قرار است در کشور پدید آورنده ای باشد، قبل از هر چیز این عنوان با هنرمندان هنرمندان سنتی ما تعریف می شود؛ آنان که با تکیه بر هنر فاخر، و اصالت های هنری و معنوی این مرز و بوم به تولید محصول و اثر پرداخته اند؛ این گروه بیش از هر قشر دیگری در کشور حق دارند؛ چرا که اگر اینان نبودند هویت ما نیز نبود؛ هویت هنری ایران به هنرهای سنتی وابسته است؛ نه به هنرهای مدرنی که از غرب آمده اند.

وی بر این اعتقاد بود که مفهوم هنر در کشور ما با هنرمندان سنتی و صنایع دستی تعریف می شود و اگر حقی وجود داشته باشد در ابتدا باید به این هنرمندان تعلق گیرد؛ این درست نیست که آنان را به یکدیگر پاس دهیم.

معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی کشور با اشاره به اینکه در جاهای دیگر دنیا نیز در ابتدا از هنرمندانی حمایت می کنند که ریشه در فرهنگ و معنویت کشور خود دارند، گفت: مشکلات هنرمندان صنایع دستی برای ما مهم است و تمام تلاش خود را برای حل مشکل قطع شدن مستمری آنان به کار گرفته ایم.

وی که در این راستا با رئیس سازمان میراث فرهنگی به گفت وگو نشسته بود، اذعان داشت: سلطانی فر گفته با وجود عدم اختصاص اعتبار در این راستا، سازمان میراث فرهنگی اراده کرده است مشکل این هنرمندان را حتی از طریق اعتبارات داخل سازمان به سرعت حل کند؛ به طوری که حق و حقوق ماه های پیش نیز به آنان پرداخت شود.


----------------
تمامی حقوق برای میراث ما محفوظ وانتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است