جای خالی دست نوازشگر مسئولان بر سر صنایع دستی مرکزی

کارآفرین برتر کشور در این رابطه گفت: صنایع دستی ایران که باید از آن به عنوان بزرگ‌ترین مزیت و سرمایه در اختیار این سرزمین نام برد متأسفانه این روزها در سایه بی‌توجهی و بی‌تدبیری که در سال‌های اخیر متوجه آن شده در معرض نابودی قرار دارد.

صغری حیدری بیان کرد: عدم وجود نظارت بر بازار صنایع دستی و عرض اندام محصولات بی‌کیفیت چینی در کنار محصولات صنایع دستی ایرانی نه تنها بازارهای خارجی که بازارهای داخلی را هم تحت‌الشعاع خود قرار داده و باعث شده تا مردم بدون توجه به بحث کیفیت صرفا به دلیل قیمت پایین محصولات چینی هنرِ دست ایرانی را به سیاست پول ساز چین فروخته و خانه‌های خود را با محصولات بی‌کیفیت چینی به نام صنایع دستی ایران زینت دهند.

وی ادامه داد: در کنار این هجمه سنگین و برنامه‌ریزی خوب چینی‌ها در تصاحب بازار صنایع دستی ایران بی‌توجهی مسئولان داخلی به این هنر صنعت بومی ایران تا آنجا پیش رفته که حتی کسی دلش نمی‌خواهد به صدا در آمدن زنگ خطر برای حیات صنایع دستی ایران را هم بشنود.

این کارآفرین برتر کشوری اظهار داشت: وقتی محصولات مشابه چینی با یک سوم قیمت صنایع دستی ایران در بازار ایران و متأسفانه در نمایشگاه‌های صنایع دستی ایران عرضه می‌شود یک تولید کننده صنایع دستی که به اندازه قیمت کل یک محصول چینی فقط دست مزد برای تولید آن داده چگونه می‌تواند در این بازار نابرابر خود را سرپا نگه دارد؟

حیدری تصریح کرد: یکی دیگر از مشکلات فرا روی هنرمندان صنایع دستی ایران حضور دلالان در این عرصه است. دلالانی که متأسفانه با سودجویی از خواب مسئولان صنایع دستی در حوزه تبلیغات و رکود بازار صنایع دستی اقدام به خرید محصولات تولیدی این حوزه به قیمت بسیار ارزان و فروش آن به قیمت بالا در بازار داخلی و خارجی می‌کنند، اقدامی ناشایست که متأسفانه حتی در نمایشگاه‌های داخلی و جلوی چشمان هنرمندان بدون ذره‌ای احساس ترس یا خجالت از سوی دلالان صورت می‌گیرد.

وی خاطر نشان کرد: فقط کافیست باور کنیم که آن سوی مرزها خیلی خوب قدر قالی‌های هزار رنگ و هزار نقش ایرانی را می‌دانند و برای داشتن تکه‌ای ظرف قلم‌زنی شده دست هنرمندان ایرانی اشتیاق دارند آنگاه است که مسئولان خواهند توانست با کنار گذاشتن چرتکه‌های محاسباتی خود پای بشکه‌های نفت، دست نوازشی بر تولیدات صنایع دستی هنرمندان ایرانی کشیده و با در پیش گرفتن سیاست زیرکانه‌ای که کره‌ای‌ها و ژاپنی‌ها در بازارهای جهان به کار گرفتند و محصولات خود را به عنوان یک برند در دنیا معرفی کردند محصولات صنایع دستی ایران را به عنوان برند این سرزمین در جای جای دنیا عرضه کنند.

*مرگ خاموش صنایع دستی ایران به دست دلالان

یکی از هنرمندان دیگر استان گفت: صنایع دستی ایران که این روزها از آن به عنوان هنر صنعت این سرزمین هم نام برده می‌شود اسم و آوازه جهانی دارد، آوازه‌ای که این روزها رقبای ما ارزشش را خیلی بهتر از مسئولان ایرانی دانسته تا آنجا که آنها را واداشته تا بازار محصولات ایرانی را در سایه تکنولوژی و ثروت ماشینی که در اختیار دارند نه هنر دست مردان و زنان خویش، از آن خود کنند.

زهره بیاتی‌نیا بیان کرد: بی‌توجهی به صنعتگران حوزه صنایع دستی و عدم ایجاد بستر لازم برای فروش محصولات تولیدی هنرمندان این هنر صنعت در کنار واردات بی‌رویه محصولات بی‌کیفیت چینی که این روزها گوی رقابت را از محصولات تولیدی داخل ربوده و کم کم خود را به جای صنایع دستی ایران در بازارهای داخلی و خارجی به مشتریان قالب می‌کنند زنگ خطر حیات صنایع دستی ایران را برای مسئولان به صدا درآورده است زنگ خطری که اگر گوش شنوایی برای شنیدن آن نباشد معلوم نیست سال‌های نه چندان دور باید چه هزینه‌ای صرف احیای صنایع دستی ایران در رشته‌های مختلف آن کنیم.

*صنایع دستی در حل مشکل اشتغال کشور جدی گرفته نمی‌شود

وی توجه به این هنر صنعت بومی ایران را راه برون رفت کشور از معضل بیکاری دانست و گفت: هر استادکار صنایع دستی می‌تواند برای افزایش محصولات تولیدی خود حداقل 10 نیروی انسانی را مشغول به کار کند این در حالی است که متأسفانه این بخش از حمایت‌های لازم در بحث اشتغال‌زایی ارزان قرار ندارد.

هنرمند دیگری که از سال 78 تا کنون کار حکاکی روی نقره را پیشه خود قرار داده و امروز برق آثار تولیدی‌اش چشم هر بیننده‌ای را می‌نوازد دل خوشی از وضعیت بازار صنایع دستی ایران ندارد، بیان کرد: در بازار فعلی هم توان خرید مردم کم است هم مسئولان رغبتی برای حمایت از هنرمندان ندارند.

اکبر علی‌محمدی اظهار داشت: در حالی که نقش مهم صنایع دستی در ایجاد اشتغال کشور بر کسی پوشیده نیست، اما هیچ تلاشی برای ارائه تسهیلات اشتغال‌زایی ارزان قیمت به فعالین این بخش صورت نمی‌گیرد و یک صنعتگر صنایع دستی هم نمی‌تواند با رکود بازار موجود از عهده تسهیلات 28 درصدی بانک‌ها برای رونق کسب و کار خود استفاده کند.

*هنرمندان توان تهیه کارگاه تولیدی را ندارد

یک هنرمند اراکی دیگر به خبرنگار ما گفت: اگر چه اولین آیینه کاری‌های ایران آثاری به یادگار از هنرمندان قزوینی است، اما هنرمندان استان مرکزی و شهر اراک این روزها به عنوان تنها هنرمندان فعال در این رشته هنری با ارائه آثار نمایشگاهی در نمایشگاه‌های صنایع دستی ایران شرکت می‌کنند.

سید مهدی موسایی که 12 سال از عمرش را چشم در چشم تکه آیینه‌های منقوش دوخته و به خلق آثار فاخر پرداخته، دلی چون آیینه‌هایش صاف دارد، اما این صافی دل مانع از آن نمی‌شود که گلایه‌هایش را زیر قاب چوبین آثارش دفن کند بیان کرد: نبود تبلیغات کافی پیرامون ظرفیت‌های صنایع دستی استان مرکزی باعث شده تا علاقمندان به این حوزه از رشته‌های صنایع دستی فعال در این استان بی‌خبر باشند.

وی که در حرف‌هایش از قاب شیشه‌ای آثار زیبای رشته آیینه کاری فرا رفته کمی هم سنگ همکارانش را در دیگر رشته‌های صنایع دستی به سینه می‌زند اظهار داشت: امروز خیلی از مردم ایران قلم‌زنی را به نام اصفهان می‌شناسند در حالی که هنرمندان استان مرکزی و شهر اراک با خلق آثار فاخر در این رشته توانسته‌اند نام خود را در سطح بین‌المللی به ثبت برسانند.

این هنرمند اراکی ریشه غربت هنرمندان صنایع دستی ایران را در تبلیغات ناکافی این بخش برشمرد و یادآور شد: هزینه تبلیغات بسیار بالاست و با توجه به بازار نامناسب صنایع دستی ایران هیچ یک از هنرمندان صنایع دستی توان آن ‌را ندارند که خودشان به تنهایی در عرصه تبلیغات گام بردارند.

*هنر، فروش دلالان زحمت هنرمندان را له می‌کند

سلطان خانم 56 ساله هم که سال‌ها سوی چشمش را پای دار قالی و تولید گلیم‌های نقش برجسته در خمین کرده است به خبرنگار ما گفت: فرش 6 متری که ما بعد از روزها و ماه‌ها وقت گذاشتن آن را آماده عرضه به بازار می‌کنیم تنها با قیمت 200 هزار تومان توسط دلالان خریداری و در بازار به قیمت یک میلیون تومان فروخته می‌شود و جوابی که به منِ هنرمند در گلایه از این کار داده می‌شود این است «تو هنر بافتنِ فرش را بلدی و ما هنرِ فروختن آن را».

این هنرمند که دارای کارگاه قالیبافی در شهر خمین است و توانسته اعضای خانواده‌اش را بدین کار مشغول کند، اظهار کرد: در حال حاضر فرش‌های بافته شده‌ای بسیار زیادی داریم که جرات فروش آن ‌را به دلالان نداریم، چرا که در این صورت بیشتر سود به جیب دلال می‌رود و چیزی عاید فرش‌بافان نمی‌شود.

وی همچنین از جمع شدن بازار صنایع دستی خمین گلایه کرد و ادامه داد: وجود بازار صنایع دستی در خمین بستر خوبی برای فروش تولیدات هنرمندان صنایع دستی فراهم کرده بود این در حالی است که به دلیل استیجاری بودن زمین همگی مجبور به ترک این محل شدیم تا امروز بازاری برای عرضه محصولات تولیدی خود نداشته باشیم.

این هنرمند که 12 سالی هست علاوه بر تولید فرش، گلیم برجسته را نیز در خمین آموزش می‌دهد و هم در بخش تولید آن فعالیت می‌کند، اضافه کرد: متأسفانه هیچ‌گونه تبلیغاتی در این رابطه صورت نمی‌گیرد و این مسئله باعث شده تا این هنر صنعت به حاشیه برود.

*نبود بازار فروش مشکل اصلی صنایع دستی ایران

مدیرکل صنایع دستی، میراث فرهنگی و گردشگری استان مرکزی نیر در این رابطه به خبرنگار ما گفت: مهم‌ترین مشکل اساسی صنایع دستی ایران کمبود و نبود بازار فروش است، وقتی یک صنعتگر و یک تولید کننده حوزه صنایع دستی ایران علیرغم فعالیت گسترده و تنوع تولید محصولات نمی‌تواند آن را در بازاری به فروش برساند مطمئن سرخورده و بی‌انگیزه برای تولید می‌شود.

سید محمد حسینی اظهار داشت: مسئولان حوزه صنایع دستی کشور باید با جدیت وارد این عرصه شوند تا حمایت از صنعتگران و فرهنگ سازی در جامعه مانع از آن شود که محصولات بی‌کیفیت و ظاهر فریب چینی به جای صنایع اصیل ایرانی به خانه ایرانیان راه باز کند.

وی تصریح کرد: ساماندهی حوزه صنایع دستی با کم‌ترین هزینه‌ها می‌تواند بهترین نتایج را برای ایران به دنبال داشته باشد که حداقل آن رفع معضل بیکاری و درآمدزایی برای کشور است.

مدیرکل صنایع دستی، میراث فرهنگی و گردشگری استان مرکزی ادامه داد: اولین قدم برای نجات حوزه صنایع دستی کشور فرهنگ سازی و تبلیغ است تا مردم با درک جایگاه این هنر صنعت و دست رد زدن به سینه ساخته‌های ماشینی به جای صنایع دستی ایران در راستای تقویت و حفظ آن بیش از پیش بکوشند.

حسینی بیان داشت: گام دوم تقویت بازار صنایع دستی ایران است و این مهم محقق نمی‌شود مگر با تلاش شبانه روزی مسئولان این حوزه و باز کردن راه برای صنعتگران ایرانی در بازارهای خارجی با برپایی نمایشگاه‌های صنایع دستی ایران در کشورهای همسایه که دارای اشتراکات فرهنگی بسیار با ایران هستند و همچنین برپایی نمایشگاه‌های بین‌المللی صنایع دستی در ایران و دعوت از صنعتگران صنایع دستی کشورهای همسایه برای شرکت در آنها، اقدامی که اگر کمی جدی گرفته شود می‌توانیم گامی موثر در جهت تقویت هنرمندان صنایع دستی ایران در بازارهای جهانی برداریم.

وی خاطر نشان کرد: در حال حاضر حدود 8 کشور همسایه ایران به لحاظ اشتراکات فرهنگی با استان مرکزی خواهر خوانده هستند و ما باید بتوانیم زمینه افزایش روابط خود با این کشورها را در حوزه صنایع دستی فراهم کنیم.

*برای راه‌اندازی بازارچه‌های صنایع دستی در استان برنامه‌ریزی شده است

مدیرکل صنایع دستی، میراث فرهنگی و گردشگری استان مرکزی افزود: راه‌اندازی بازارچه‌های صنایع دستی یکی از اولویت‌های کاری حوزه صنایع دستی در استان مرکزی است و به همین منظور تا کنون بازارچه صنایع دستی شازند افتتاح و کلنگ احداث 2 بازارچه صنایع دستی در شهرهای خمین و کمیجان به زمین زده شده است.

حسینی اضافه کرد: برای ساخت هر بازارچه به اعتباری معادل 500 میلیون تومان نیاز است که امید آن داریم با تخصیص اعتبارات فوق بتوانیم تا ظرف مدت کوتاهی بازارچه‌های صنایع دستی را در مرکز 12 شهرستان استان مرکزی راه‌اندازی کنیم.